Avrupa Yeşil Mutabakat, Avrupa Birliği (AB) tarafından benimsenmiş yeni bir büyüme stratejisidir. AB’yi adil ve refah içinde bir topluma dönüştürmeyi hedefler. Bu dönüşüm, modern, kaynak verimli ve rekabetçi bir ekonomi ile gerçekleşecek. 2050 yılına kadar net sıfır sera gazı emisyonuna ulaşılması ve ekonomik büyümenin kaynak kullanımından bağımsız hale gelmesi amaçlıyor.
Avrupa Yeşil Mutabakat’ın Temel Hedefleri
Avrupa Yeşil Mutabakatı, Avrupa Birliği (AB) tarafından 2019’da kabul edilen kapsamlı bir plandır. Bu plan, Avrupa’yı 2050 yılına kadar dünyanın ilk iklim nötr kıtası haline getirmeyi hedefler. Bu iddialı stratejinin temel hedefleri şunlardır:
- 2050 yılına kadar net sıfır sera gazı emisyonuna ulaşmak
- Ekonomik büyümeyi kaynak kullanımından bağımsız hale getirmek
- Herkes için adil ve kapsayıcı bir geçiş sağlamak
Bu hedeflere ulaşmak için Avrupa Yeşil Mutabakatı, enerji, sanayi, ulaşım, tarım ve binalar gibi çeşitli sektörlerde belirli hedefler ve politikalar öngörür. Bu temel hedefleri daha ayrıntılı olarak inceleyelim:
1. 2050’ye Kadar İklim Nötrlüğüne Ulaşmak
AB, 2050 yılına kadar ilk iklim nötr blok olmayı hedefliyor. Bu, kalan sera gazı emisyonlarının atmosferden eşdeğer miktarda emilmesi anlamına geliyor. Bu hedefi desteklemek için, 2021 yılında Avrupa İklim Yasası kabul edildi. Bu yasa, 2030 yılına kadar 1990 seviyelerine kıyasla net sera gazı emisyonlarını en az %55 oranında azaltmayı zorunlu kılıyor.
2. Ekonomik Büyümeyi Kaynak Kullanımından Bağımsız Hale Getirmek
Avrupa Yeşil Mutabakatı, AB’yi modern, kaynak verimli ve rekabetçi bir ekonomi haline dönüştürmeyi amaçlar. Bu ekonomik büyüme, artık doğal kaynakların sömürülmesiyle bağlantılı olmayacak. Bu dönüşüm, malzemelerin mümkün olduğunca uzun süre kullanımda tutulduğu ve atıkların minimize edildiği bir döngüsel ekonomiye geçişi içerecek.
3. Adil ve Kapsayıcı Bir Geçiş Sağlamak
Yeşil geçiş, Avrupa’nın çeşitli bölgeleri, sanayileri ve toplulukları için hem zorluklar hem de fırsatlar sunar. Avrupa Yeşil Mutabakatı, bu süreçte kimsenin geride kalmamasının önemini kabul eder. Geçişten etkilenen işçiler ve işletmeler için adil bir geçiş mekanizması gibi önlemler içerir. Bu mekanizma, değişen ekonomik koşullara uyum sağlamalarına yardımcı olmak için finansal ve pratik destek sağlar.
Bu hedeflere ulaşmak için Avrupa Yeşil Mutabakatı, tüm ekonomik sektörlerde önemli yatırımlar ve politika değişiklikleri gerektirir. AB, 2021-2030 döneminde en az 1 trilyon Euro’luk sürdürülebilir yatırımı harekete geçirmeyi planlıyor ve kamu ile özel finansmanı kullanmayı öngörüyor. Ayrıca, Avrupa Komisyonu, mevcut politikaları iklim nötrlüğü hedefiyle uyumlu hale getirmeyi ve yeşil yenilik ve yatırımlar için destekleyici bir ortam yaratmayı amaçlayan “Fit for 55” ve Yeşil Mutabakat Sanayi Planı gibi bir dizi yasama paketi önerdi.
Avrupa Yeşil Mutabakatı’nı uygulamak için birlikte çalışarak, AB iklim değişikliğiyle mücadelede küresel liderliği üstlenmeyi ve sürdürülebilir büyüme, yenilik ve iş yaratımı için yeni fırsatlar sunmayı hedefliyor. İklim nötr, kaynak verimli ve kapsayıcı bir ekonomiye geçişin başarılı olması, politika yapıcılardan iş dünyasına, vatandaşlardan sivil toplum kuruluşlarına kadar tüm paydaşların taahhüt ve işbirliğini gerektirecektir.
Hedeflerine ulaşmak için Avrupa Yeşil Mutabakatı, önümüzdeki on yıl boyunca yaklaşık 1 trilyon Euro’luk sürdürülebilir yatırımların harekete geçirilmesini gerektirir. Ayrıca, 1990 seviyelerine kıyasla 2030 yılına kadar net sera gazı emisyonlarını en az %55 oranında azaltmayı hedefleyen “Fit for 55” paketini içeren ilgili AB mevzuatının gözden geçirilmesini de kapsar.
Avrupa Yeşil Mutabakatı, sadece AB üye ülkeleri için değil, aynı zamanda AB ile ekonomik ilişkilerde bulunan ülkeler ve şirketler için de geniş kapsamlı etkiler yaratır. AB, yüksek çevresel standartlar belirleyerek küresel sürdürülebilir ekonomi geçişini yönlendirmeyi ve iklim değişikliği ile mücadelede uluslararası çabalara öncülük etmeyi amaçlamaktadır.
Avrupa Yeşil Mutabakatı’nı Destekleyen Ülkeler
AB Yeşil Mutabakatını destekleyen başlıca ülkeler şunlar:
Almanya
Almanya, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın güçlü bir savunucusudur ve iklim nötrlüğüne olan bağlılığını vurguluyor. Alman hükümeti, iddialı iklim hedeflerini destekliyor ve yenilenebilir enerji kaynaklarına büyük yatırımlar yapıyor. Ülke, 2038 yılına kadar kömürü terk etmeyi ve daha sürdürülebilir bir enerji sistemine geçişi hedefliyor.
Fransa
Fransa, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın yayılmasında önemli bir rol oynuyor ve ulusal politikalarını AB hedefleriyle uyumlu hale getiriyor. Fransız hükümeti, sera gazı emisyonlarını azaltma ve biyolojik çeşitliliği artırma taahhüdünde bulunuyor. Uluslararası iklim müzakerelerindeki liderliği, Yeşil Mutabakat’a olan desteğini pekiştiriyor.
İspanya
İspanya, COVID-19 sonrası ulusal toparlanma planının bir parçası olarak Avrupa Yeşil Mutabakatı’nı benimsedi. İspanyol hükümeti, yenilenebilir enerji yatırımlarına ve sürdürülebilir tarım uygulamalarına odaklanarak, EGD’nin döngüsel ekonomi ve kirliliği azaltma hedefleriyle uyum sağlıyor.
İtalya
İtalya, enerji verimliliğini artırma ve sürdürülebilir ulaşımı teşvik etme amacıyla EGD’yi destekliyor. İtalyan hükümeti, emisyonları azaltma konusunda kararlı ve AB’nin iklim hedefleriyle uyumlu politikalar uyguluyor.
Hollanda
Hollanda, Avrupa’daki sürdürülebilir uygulamaların öncüsüdür ve yeşil teknolojilere ve altyapıya yapılan yatırımlarla EGD’yi aktif olarak destekliyor. Hollanda hükümeti, yenilenebilir enerji ve döngüsel ekonomi inisiyatiflerinde yeniliği vurguluyor.
Ek Destekleyici Ülkeler
İsveç
İsveç, ilerici çevre politikalarıyla tanınıyor ve 2045 yılına kadar karbon nötrlüğü hedefleyen girişimlerle EGD’yi destekliyor.
Danimarka
Danimarka’nın rüzgar enerjisi ve sürdürülebilir uygulamalara olan bağlılığı, EGD’nin güçlü bir müttefiki olmasını sağlıyor ve hem ulusal hem de AB çerçevesinde iddialı iklim hedeflerini teşvik ediyor.
Finlandiya
Finlandiya, sürdürülebilir orman yönetimi ve biyolojik çeşitlilik koruması konularında EGD’yi destekliyor ve çevresel yönetimde bütünsel bir yaklaşımı vurguluyor.
Sonuç
Avrupa Yeşil Mutabakatı, AB üye devletlerinin iklim değişikliğiyle mücadele ederken ekonomik büyümeyi ve sosyal eşitliği teşvik etme yönündeki ortak çabalarını temsil ediyor. Almanya, Fransa, İspanya, İtalya ve Hollanda gibi ülkeler, ulusal politikalarını AB hedefleriyle uyumlu hale getiriyor, yenilenebilir enerji yatırımlarına öncülük ediyor ve sürdürülebilir uygulamaları teşvik ediyor. Bu ülkeler, EGD çerçevesinde birlikte çalışarak sadece 2050 yılına kadar iklim nötrlüğüne ulaşmayı değil, aynı zamanda küresel çevresel yönetişim için örnek oluşturmayı amaçlıyor.
