Depo lojistiği, tedarik ve satın alma süreçlerinin önemli bir bileşenidir. Bu süreç, firma faaliyetlerinin işleyişi ve müşteri memnuniyeti açısından belirleyicidir. Satın aldığınız veya satışa sunduğunuz ürünleri düzenleme, yönetme ve barındırmaya yönelik süreçlerin tamamı bu lojistik faaliyetinin kapsamındadır. Diğer yandan, depolama işlemi ürünlerin belli yerlerde muhafaza edilmesinden ibaret değildir. Bu aşamada çeşitli zorluklarla karşılaşılması mümkündür. Bu zorluklar için doğru çözümleri üreterek faaliyetlerinizi sorunsuz hâle getirebilirsiniz.
Depo Lojistiği Sorunlarının Çözülmesi Neden Önemlidir?
Tedarik süreçlerinin işleyişi büyük ölçüde depoya bağlıdır. Burada yaşanan sorunlar; bütün sürecin hızını, verimliliğini ve üretkenliğini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, buna bağlı olan zincirin tümü söz konusu problemlerden etkilenebilir. Örnek vermek gerekirse; depoda uygun saklama koşullarının olmaması ürünlerin bozulması anlamına gelir. Bozuk ürünlerin teslim edilmesi müşteri memnuniyeti açısından büyük problem yaratır ve işletmeye kayıp olarak döner. Karmaşık bir barındırma düzeni ise vakit kaybına sebep olur. Böyle bir durumda ürünlerin müşteriye teslim edilmesinden tedarikçiden gelen yeni malların organize edilmesine kadar bütün süreçler gecikebilir. Dolayısıyla, tüm bu aşamaların doğru bir biçimde yürütülmesi en başta depo lojistiğine bağlıdır.
World Wide Journal of Multidisciplinary Research and Development dergisinde yayınlanan bir makale, depo lojistiği ile müşteri memnuniyeti arasında kuvvetli bir bağ olduğunu ortaya koyar. Bu çalışmaya göre, söz konusu lojistik sürecine önem veren firmaların tüketici memnuniyetinde ve pazar payında büyük bir artış görülmüştür. Bahsedilen faaliyeti etkin bir biçimde organize ederek tedarik zincirinizi iyileştirebilir ve müşterilerinize iyi bir hizmet sunabilirsiniz.
Depo Lojistiğinde Karşılaşılan Başlıca Zorluklar Nelerdir?
Firmaların depo yönetiminde yüzleştiği başlıca problemler şunlardır;
Karışık Depo Düzeni
Ürün ve hizmetlere olan talep arttıkça depoya kabul edilen mal miktarı da yükselir. Bu durum, iyi organize edilmediğinde karışıklığa sebep olabilir. Depolama alanının karışıklığı, firmaların sıklıkla karşılaştığı bir sorundur. Bu problem, tedarik süreçlerinde büyük gecikmelere sebep olur. Teslimat elemanları, ürünleri bulmakta zorlandığı için siparişlerin kargoya verilmesi gecikebilir. Ayrıca, karışık bir depoda yeterli alan olsa bile yeni gelen malları yerleştirmek ve organize etmek zorlaşır. Bu durum da sipariş taleplerinin yerine getirilmesinden tedarik süreçlerine kadar geniş kapsamlı bir problem yığınına sebep olur.
Logistics Management tarafından 2018 yılında yapılan bir anket çalışması, karışık düzenin depo lojistiği açısından büyük bir sorun teşkil ettiğini gösterir. Bu çalışmaya göre, dağınık barındırma alanlarının kullanım kapasitesi %68’e kadar düşebilir. Bu durum, düzenlendiği takdirde verimli olabilecek bir alanın kullanılamadığı anlamını taşır. Karışıklık ve dağınıklık bu süreçte ciddi sorunlara sebep olur.
Bu Soruna Sebep Olan Hatalar Nelerdir?
Depoların karışık hâle gelmesine sebep olan başlıca hatalar şunlardır:
- Plansız yerleşim.
- Daha fazla ürün barındırmak için geçiş alanlarının kısıtlanması.
- Gerekli teknolojilerin kullanılmaması.
- Otomasyon sistemlerinin kullanılmaması
- Stok seviyelerinin taleplere göre belirlenmemesi.
Çözüm
Depo lojistiğinde sıklıkla rastlanan bu sorunu çözmek için aşağıdaki adımları uygulayabilirsiniz.
- Depo düzeninizi ürünlerinize uygun bir biçimde oluşturun.
- Yerleşik alanınızı ve dikey alanlarınızı optimize edin.
- Çalışanlarınızın geçiş yapması için gereken alanları oluşturun. Böylece personelinizin ürünlere zamanında erişmesini sağlayabilirsiniz.
- Envantere dâhil olan bütün ürünlere bir kimlik atayın ve onları kategorilendirin.
- Depolama düzenini kimlik numaralarına ve kategorilere göre oluşturun.
- Depo otomasyon sistemlerini kullanın.
- Rafları ve dikey alanları numaralandırarak buraya hangi ürünlerin yerleştirileceğini belirleyin.
- Giren ve çıkan ürünleri kayıt altına alın.
- Talep artışı ihtimâline karşı yedek depolama alanları bulundurun.
Yukarıdaki çözümleri uygulayarak barındırma alanlarınızı verimli biçimde kullanabilirsiniz.
Envanter Yönetimi Sorunları
Envanter yönetimi, depo lojistiğinde sık rastlanan sorunlar arasındadır. Satışta görünen ürünlerin stoklarda yer almaması, envanter rakamlarının satış ve pazarlama birimlerine doğru iletilmemesi özellikle e-ticaret firmalarının zorlandığı durumlardan biridir. Bu durum, eldeki stokların ve envanterin doğru yönetilmemesinden kaynaklanır. Söz konusu eksiklik, sipariş teslimlerini geciktirmenin yanı sıra müşteri memnuniyetini de kötü etkiler.
Envanter Yönetimi Sorunları Neden Kaynaklanır?
Envanter yönetiminde rastlanan sorunların başlıca sebepleri şunlardır:
- Envanter izleme sistemlerinin yetersizliği.
- Veri hataları ve eksiklikleri.
- Tedarikçi ile iletişim sorunları.
- Talep tahminlerinin yanlış yapılması.
- Depo düzeni ve stok yerleşimi sorunları.
- Kayıp ürünler.
- Teknolojik altyapı eksiklikleri.
- İş gücü sorunları ve personel eğitimi eksiklikleri.
- Ürün iadesi ve hasar yönetimi eksiklikleri.
Çözüm
Depo lojistiği süreçlerinde sıklıkla rastlanan envanter yönetimi sorunlarını çözmek için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz.
- Özel envanter yönetimi sistemlerini veya genel depo yönetimi yazılımlarını kullanın.
- Envanter verilerinin barkod tarayıcılar veya sabit cihazlar aracılığıyla organize edin.
- Verilerin yazılım çözümüne gönderilerek envanter katalogları oluşturun ve bunları takip edin.
Yukarıda bahsedilen yöntemlerden yola çıkmak gerekirse; envanter yönetiminde görülen sorunları aşmanın yolu bütün ürünleri kayıt altına alıp girdi-çıktıları iletmekten geçer. Ürünlerin numaralandırılması, kategorize edilmesi ve depolarda bu kategoriye göre planlanması ciddi bir etki sağlar. Örneğin, herhangi bir ürün satış sebebiyle tükendiğinde bu durumu satış ve pazarlama birimine iletebilirsiniz. Bu sayede tüketicilerinizin stoklarınıza ilişkin her zaman güncel bilgiler edinmesini sağlayabilirsiniz.
Ürün Hasarı
Meteor Space tarafından yapılan bir araştırma, e-ticaret süreçlerinde yapılan iadelerin %80’ine yakınının ürün hasarından kaynaklandığını gösterir. Ürünün tüketiciye hasarlı bir biçimde ulaşması, yoğun emek harcanmış bir tedarik sürecinin memnuniyetsizlikle ve kötü deneyimle sonuçlanması anlamına gelir. Diğer yandan, depo lojistiği süreçlerinde kazaların gerçekleşmesi normaldir. Bu kazaları önleyerek söz konusu süreçleri iyileştirmek ve müşteri memnuniyeti elde etmek mümkündür.
- Ürünlerin yanlış istiflenmesi ve organize edilmesi.
- Taşıma esnasında düşme, çarpma gibi durumların gerçekleşmesi.
- Depo içindeki darbeler veya çarpışmalar.
- Depo sıcaklık, nem veya diğer çevresel koşulların uygun şekilde kontrol edilmemesi.
- İnsan hataları veya dikkatsizlik.
- Ürünlerin depolama süreci boyunca yetersiz korunması veya ambalajının yetersiz olması.
- Ekipman eksiklikleri veya arızaları, örneğin forkliftlerin sorunları.
- Ürünlerin taşınması veya yerleştirilmesi sırasında yetersiz eğitimli personel.
- Ürünlerin saklama sürecinde son kullanma tarihlerinin geçmesi.
Sonuç olarak; ürün hasarları genellikle depolama koşullarının uygun olmamasından veya insan kaynaklı sebeplerden dolayı gerçekleşir.
