Ürün satışlarının yanı sıra çeşitli hizmetler de ihracatın konusu olabilir. Böyle bir durumda yapılan faaliyet hizmet ihracatı olarak tanımlanır. Bahsedilen satış faaliyetleri, işletmeler için birçok açıdan avantajlıdır. İçeriğimizi okuyarak bu satış modeli hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
Hizmet İhracatı Nedir?
Bir ülkede üretilen ürünleri başka bir ülkeye satmak ihracat (dış satım) olarak tanımlanır. Bu faaliyette fiziksel bir ürün yerine hizmet satışı yapıldığında ise hizmet ihracatı gerçekleşmiş olur. Genel bir tanım yapmak gerekirse; yurt dışındaki firmalara belirli bir alanda hizmet sunarak para kazanmak bu şekilde tanımlanır. Örnek vermek gerekirse; Türkiye’deki bir mimari firmasının yurt dışındaki bir inşaat projesi için tasarım hizmeti vermesi ihracat kapsamında yer alır. Bu satış faaliyetine dair genel çerçeve, Ticaret Bakanlığı tarafından yürürlüğe konan “Hizmet İhracatının Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Desteklenmesiyle İlgili Karar” ile çizilir.
Hizmet İhracatı Kapsamı Nedir
Hizmet ihracatının kapsamını belirlerken çeşitli nüanslara dikkat etmek gerekir. Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre bu ihracat faaliyetinin tanımlanması için gereken şartlar şunlardır:
- Hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması
- Faturanın yurt dışında bulunan müşteri için düzenlenmesi
- Hizmetlerin yurt dışında geçerli olması
Yukarıdaki maddeler dikkate alındığında, fiziksel olmayan ürün/hizmet satışlarının tamamı bu kapsamda yer almaz. Örnek olarak; yurt dışındaki bir müşteri için tasarlanan web sitesi Türkiye’den de erişime açık olur. Böyle bir durum, hizmet ihracı olarak kabul edilmez. İhracın kabul edilebilmesi için hizmetin sadece ülke dışında bulunan müşteri firma tarafından yararlanılabilir olması gerekir.
Hizmet İhracatı Yapan Sektörler Hangileridir?
Hizmet ihracatı yapılan sektörler arasında ön plana çıkanlar şunlardır.
- Finans: Kredi, para transferi, muhasebe ve finansal hizmet gibi alanlarda yurt dışına hizmet vermek mümkündür. Bu hizmet bireysel ya da kurumsal olarak sunulabilir.
- İnşaat: Yurt dışında gerçekleşen yapı projeleri için verilen hizmetler bu kapsamda yer alır. Örnek olarak; Türkiye’deki bir firma başka bir ülkedeki projenin yapımını, denetimini ya da projelendirilmesini üstlenebilir.
- Danışmanlık: Hizmet ihracında ön plana çıkan sektörlerden biridir. Yurt dışında bulunan kişi ve kurumlara danışmanlık hizmeti sunarak ihracat yapmak mümkündür.
Yukarıdaki sektörler dışında hizmet ihracı yapılabilecek alanlar şunlardır:
- Marka ve hizmet tescili
- Belgelendirme
- Reklam ve tanıtım
- Acenta hizmetleri
- Tercümanlık
- Eğitim
- Yazılım
- Organizasyon hizmetleri
Bahsedilen sektörlerin tamamının ortak noktası, somut bir ürün yerine hizmet üzerine olmalarıdır. Bu başlıkların yanı sıra yurt dışına hizmet sunulan ve sadece burada kullanılabilen bütün işler söz konusu ihracatın konusu olabilir.
Hizmet İhracatı Nasıl Yapılır?
Yurt dışına hizmet satışı E-ihracat yöntemiyle yapılabilir. Çevrimiçi platformlar üzerinden ülke dışındaki şirketlere satış yapmak mümkündür. Satış için şirketin resmi web sitesi veya uluslararası pazaryeri platformları kullanılabilir. Karşı taraftan ödeme gelip taahhüt edilen ürün sunulduğunda ihracat gerçekleşmiş olur. Bu ödemeler için sanal ödeme sistemleri kullanılabilir.
Fiziksel hizmet satışı yaparak da ihracat yapmak mümkündür. Örnek olarak; ülke dışındaki bir fuar için stand tasarım ve kurulum desteği sunulabilir. Bahsedilen destek bizzat müşterinin bulunduğu yere gidilerek yapılabilir. Bu tür faaliyetler de sadece ülke dışında yararlanılabilir olduğundan ihracat kapsamında yer alır.
Hizmet İhracatı İçin Sunulan İstisna ve Destekler Hangileridir?
5448 Sayılı Hizmet İhracatının Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Desteklenmesi Hakkında Karar uyarınca bu kapsamda faaliyet gösteren işletmeler devlet tarafından desteklenir. Söz konusu desteğin temel amacı, yurt dışına açılan firmaların işlerini kolaylaştırmak ve bu sayede ülkenin döviz kazancını artırmaktır. Destek kapsamında, ihracatçıların ülke dışında yaptıkları faaliyetlerle ilgili masraflar bakanlık tarafından karşılanır. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan Özet Bilgi Formu’na göre sektörlere göre belirlenen destekler aşağıdaki gibidir:
| Destek Başlığı | Sunulan Sektörler |
| Tescil ve Koruma Desteği | Tüm Sektörler |
| Pazara Giriş Belgeleri Desteği | Tüm Sektörler |
| Acente Komisyon Desteği | Kültürel ve Yaratıcı Endüstri Hizmetleri, Sağlık ve Spor Seyahati Hizmetleri |
| Birim Desteği | Tüm Sektörler |
| Reklam ve Tanıtım Desteği | Eğitim Hizmetleri, Fuarcılık Sektörü, Kültürel ve Yaratıcı Endüstri Hizmetleri, Lojistik ve Taşımacılık Hizmetleri, Sağlık ve Spor Seyahati Hizmetleri, Yeşil Hizmetler Sektörü, Yönetim Danışmanlığı Sektörü, Diğer Sektörler |
| Yurt Dışı Etkinlik Katılım Desteği | Tüm Sektörler |
| Milli Katılım Tanıtım Desteği | Eğitim Hizmetleri, Fuarcılık Sektörü, Kültürel ve Yaratıcı Endüstri Hizmetleri, Sağlık ve Spor Seyahati Hizmetleri, Yeşil Hizmetler Sektörü |
| Ürün Yerleştirme Desteği | Eğitim Hizmetleri, Fuarcılık Sektörü, Kültürel ve Yaratıcı Endüstri Hizmetleri, Sağlık ve Spor Seyahati Hizmetleri, Yeşil Hizmetler Sektörü, Yönetim Danışmanlığı Sektörü, Diğer Sektörler |
| Sektörel Alım Heyeti ve Sektörel Ticaret Heyeti Desteği | Eğitim Hizmetleri, Fuarcılık Sektörü, Kültürel ve Yaratıcı Endüstri Hizmetleri, Lojistik ve Taşımacılık Hizmetleri, Sağlık ve Spor Seyahati Hizmetleri, Yeşil Hizmetler Sektörü, Yönetim Danışmanlığı Sektörü |
| Sanal Fuar Organizasyon Desteği | Eğitim Hizmetleri, Fuarcılık Sektörü, Kültürel ve Yaratıcı Endüstri Hizmetleri, Yeşil Hizmetler Sektörü, Yönetim Danışmanlığı Sektörü |
| Yarışma ve Etkinlik Desteği | Eğitim Hizmetleri, Fuarcılık Sektörü, Kültürel ve Yaratıcı Endüstri Hizmetleri, Sağlık ve Spor Seyahati Hizmetleri, Yeşil Hizmetler Sektörü, Yönetim Danışmanlığı Sektörü, Diğer Sektörler |
Hizmet İhracatı Faturası Nasıl Kesilir?
Hizmet ihracatı, e-ihracat olarak tanımlanıp bu şekilde faturalandırılır. Belge oluşturma işlemi e-fatura üzerinden yapılır. Faturanın arşiv olarak düzenlenmesi de önemli bir husustur. Söz konusu belgede alıcı ve hizmete ilişkin bilgiler eksiksiz bir biçimde yer almalıdır. Bu dokümanda yer verilmesi gereken başlıca belgeler şunlardır:
- Müşteri kimlik bilgileri (Vergi numarası olabilir)
- Müşteriye ait adres bilgisi
- Muafiyet kodu (302 hizmet ihracatı)
E-ihracat faaliyetleri KDV’den muaftır. Bu yüzden faturada KDV oranı 0 olarak girilmelidir. Fatura, TL veya döviz cinsinden kesilebilir.
