Tedarik stratejisi, şirketinizin kârlılığını belirleyen önemli bir unsurdur. Bu stratejinin istikrarlı bir biçimde uygulanması ise uzun vadeli satın alma hedefleri belirlemekten geçer. İşletmeniz için ileriye yönelik hedefler belirleyerek ihtiyaç temininin sürekliliğini sağlayabilirsiniz. Bu sayede, minimum maliyet ve maksimum kazanç dengesini satın alma süreçleri boyunca koruyabilirsiniz. Sizin için hazırladığımız bu içeriği okuyarak uzun vadeli tedarik planları konusunda kapsamlı bilgi edinebilirsiniz.
Satın Alma Hedefleri Nelerdir?
İşletmenin ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin temin edilmesini sağlayan stratejik amaçlar satın alma hedefleri olarak tanımlanır. Bu hedefler, işletmenin verimini, kârlılığını ve rekabet gücünü korumayı amaçlar. Söz konusu stratejinin temel amacı, şirketin üretim ve satış süreçleri için gereksinim duyulan ürünlerin mümkün olan en uygun koşullarda temin edilmesidir. Bu kapsamda tedarikçi seçiminden stok yönetimine kadar birçok konuda kararlar alınır.
Satın alma hedefleri, birbiriyle ilişkili faaliyetlere ilişkin amaçları içerir. Kalite kontrat yönetimi ve ürün değerlerinin kontrolü gibi birçok faaliyet bu hedefler arasında yer alır. Söz konusu kriterlerin temel amacı, işletme fonlarının etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamaktır. Satın alma yöneticisi, bu hedeflere yönelik hareket ederek doğru ürünlerin doğru tedarikçilerden alınmasını sağlar. Bu sayede sipariş süreçlerindeki sorunlar en aza indirilir.
Satın Alma Hedefleri Belirlenirken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Verimlilik ve kârlılığın sürdürülmesi her işletmenin ana hedefidir. Satın alma amaçları öncelikle bu hedefleri gerçekleştirmek üzerine belirlenir. Söz konusu amaçlara ulaşmanın yolu ise işletmenin ihtiyaçlarını ve kurumsal hedefleri net olarak tanımlamaktan geçer. Hedef belirleme sürecinde kârlılığın yanı sıra rekabet gücünü de korumak ve artırmak için gereken önlemler alınmalıdır. Ayrıca bu süreçte şirketin mevcut gücü, potansiyeli ve kaynakları göz önünde bulundurulmalıdır.
Satın alma süreçleri yazılı sözleşmelere dayanmalıdır. Bu süreçler için uygun şartnamelerin hazırlanması gerekir. Prosedürlerin önceden yazılı olarak belirlenmesi, süreçleri kolaylaştırır. Kontrat yönetimi bu açıdan oldukça önemlidir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da tedarikçilerden gelen tekliflerin değerlendirilmesidir. Söz konusu teklifleri incelemek ve değerlendirmek için belli bir metodoloji oluşturulması gerekir. Satın alma hedefleri belirlenirken proaktif bir yaklaşım sergilenmeli ve paydaşlarla uyumlu çalışılmalıdır.
Satın Alma Hedefleri Oluşturmak İçin Ne Yapmalısınız?
İşletmenin ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetleri temin ederken yapılması gereken belli uygulamalar vardır. Bu uygulamalar, söz konusu hedeflerin maliyet, kalite ve kârlılık dengesi korunarak yerine getirilmesini sağlar. Aşağıdaki konulara dikkat ederek satın alma süreçlerinde etkin hedefler oluşturmak mümkündür.
Tedarik Zinciri Yönetimi Oluşturun
Tedarik zinciri yönetimi, ürünün müşteriye doğru zamanda, doğru yerde ve mümkün olan en uygun fiyatla ulaştırılmasını amaçlayan bir süreçtir. Bu süreç, temin edilen ürünlerin kalitesini korurken maliyetlerini azaltmayı amaçlar. Söz konusu aşama satın alma hedefleri arasında önemli bir yere sahiptir. Tedarik zincirini doğru bir biçimde yöneterek üretim ve satış için gerek duyulan ürünleri mümkün olan en uygun koşullarda temin etmek mümkündür. Söz konusu yönetim faaliyeti aşağıdaki süreçlerin entegrasyonuyla mümkündür.
- Satın alma
- Üretim
- Envanter
- Depo
- Stok yönetimi
- Sevkiyat
- Satış ve operasyon planlaması
- Stratejik iş planlaması
Üretim ve satış için tedarikçi seçimi, yukarıdaki tüm hususlar göz önünde bulundurularak yapılır. Bahsedilen aşamalar planlandığında ürünlerin en uygun koşullarda temin edilmesi sağlanır. Bu süreçlerde proaktif bir yaklaşım sergileyerek paydaşlarla uyumlu çalışmak faydalı olur.
Tedarikçi Performansını Değerlendirin
Ürün ve hizmet tedarik eden bir işletmenin performansını belirleyen çeşitli hususlar vardır. Satın alınan malların kalitesi, bu hususların en başında gelir. Aynı şekilde, teslimat koşulları da bahsedilen performansı belirten önemli bir husustur. Satın alma hedeflerine ulaşmanın yolu tedarikçilerin sunduğu hizmetleri farklı unsurları göz önünde bulundurarak değerlendirmekten geçer. Bu değerlendirmeyi yaparak söz konusu süreci işletmenin verim ve kârlılığını artıracak bir biçimde planlamak mümkün olur.
Tedarikçi performansını değerlendirirken kullanılabilecek birçok kriter ve yöntem bulunur. Örnek olarak, tedarikçilerden fiyat aralıkları, teslimat süreleri, vade süresi, kalite sertifikası ve sipariş şartlarına uyum gibi kriterlere uymaları talep edilebilir. Söz konusu firmalar arasından bahsedilen taleplere en uygun hizmeti verenler tercih edilebilir. Bu sayede söz konusu firmaların performansını nesnel yöntemlerle ve elle tutulur verilerle değerlendirmek mümkün olur.
Tedarikçilerle Kurduğunuz İlişkileri İyileştirin
Tedarikçilerle kurulan ilişkiler, satın alma sürecinin kalitesini belirler. Bu ilişkileri doğru bir biçimde kurarak satın alınan ürünlerin kalitesini, teslimat süreçlerini ve maliyet açısından uygunluğunu garanti altına almak mümkündür. Söz konusu ilişkiler satın alma hedefleri belirlerken mutlaka dikkate alınmalıdır. Tedarikçilerle güçlü ve uzun vadeli ilişkiler kurarak işletme verimliliği ve kârlılığını artırabilirsiniz.
Ürün temin edilen firmalarla ilişkileri iyileştirmek için kurulabilecek birçok yöntem bulunur. Örnek olarak, tedarikçilerin performansını değerlendirdikten sonra firmalara geri dönüş yapılabilir. Bu geri dönüşlerde alınan hizmetin olumlu ve olumsuz yönlerinden bahsedilebilir. Tedarikçilerle birlikte ortak hedefler belirlemek de ilişkilerin iyileşmesine yardımcı olur.
Risk Yönetimi Yapın
Satın alma süreçlerinde risklerin olması kaçınılmazdır. Bu süreçler iyi planlanmış olsa dahi olumsuz durumların gelişmesi normaldir. Satın alma hedeflerine ulaşmanın yolu ise riskleri hesaba katarak onlara karşı gereken önlemleri almaktan geçer. Risk yönetimi yaparak tedarik süreçlerinde kayıpları önleyebilir ya da azaltabilirsiniz. Bu sayede işletmenin kârlılığını ve rekabet gücünü koruyabilirsiniz. Risk yönetimi için kullanılabilecek başlıca stratejiler şunlardır.
- Yasal şartlara uygunluk.
- Tedarikçi seçiminde çeşitlilik
- Risk analizi
- Tedarikçi performans izlemesi
- Acil durum planları
- Ekonomik dalgalanmalara karşı önlemler alınması
Yukarıdaki önlemleri almak satın alma süreçlerinin risk durumuna göre optimize edilmesini sağlar. Bu süreçte doğru adımları izleyerek işletme kârlılığını en üst düzeye çıkarabilirsiniz. Riskleri önceden planlayarak onlara karşı gereken önlemleri alabilir ve zararlarını en aza indirebilirsiniz.
Tedarikçi Çeşitliliğini Artırın
Tedarikçi çeşitliliği, satın alma hedeflerini belirlerken büyük bir öneme sahiptir. Belli tedarikçilerle uzun vadeli çalışmak, ürün temin süreçlerinin istikrarı açısından önemli olabilir. Ancak işletmenin anlaşmazlıklara ve olumsuz durumlara karşı da önlem alması gerekir. Tedarikçi portföyünü genişletmek bu açıdan satın alma hedefleri için oldukça önemlidir.
Birden fazla tedarikçi ile çalışmak firmalar arasında fiyat rekabeti yaratır. Bu rekabet ise maliyetlerin büyük oranda düşmesini sağlar ve kaliteyi artırır. Tedarikçi çeşitliliğinin işletmeye sunduğu bir diğer fayda tek bir firmaya olan bağımlılığın azaltılmasıdır. Bu sayede ürün temin süreçlerindeki kesintilerin önüne geçmek mümkün olur. Tüm bu sebeplerden ötürü, satın alma amaçlarını belirlerken tedarikçi çeşitliliğini göz önünde bulundurmak gerekir.
Satın Alma Süreçlerini Değerlendirin
Satın alma çalışmalarını iyileştirmenin yolu sürecin tamamını tarafsız ve nesnel bir biçimde değerlendirmekten geçer. Bu değerlendirme çalışmaları mevcut tedarik performansının görülmesini sağlar. Söz konusu çalışmalardan elde edilen veriler sonraki satın alım faaliyetlerini iyileştirmek için kullanılabilir. Bu sayede daha önce olan olumsuzluklardan yola çıkarak riskleri belirlemek ve gereken önlemleri almak mümkündür.
Satın Alma Programlarını Kullanın
Tedarik planlaması, birbiriyle iç içe geçen karmaşık süreçlerin yönetimini gerektirir. Bu süreçlerin tamamını insan emeğiyle yürütmek iş yüküne, zaman ve maliyet kaybına sebep olabilir. Satın alma için özel olarak geliştirilen yazılımlar bu süreçlerin insan emeğine en az ihtiyaç duyulacak biçimde yönetilmesi sağlar. Bu yazılımları kullanarak söz konusu süreçleri otomatikleştirebilir ve satın alma hedeflerini kısa sürede gerçekleştirebilirsiniz. Sizin için hazırladığımız bu içeriğe göz atarak satın alma programları hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
Maliyet Tasarrufu Önlemleri Alın
Maliyet tasarrufu, satın alma amaçları arasında yer alan temel hedeflerden biridir. Tasarrufa yönelik önlemler almak, işletmelerin sürdürülebilirliği ve kârlılığı için büyük önem taşır. Finansal kararlar vermeye yönelik stratejiler geliştirerek yüksek maliyetlerden kaçınabilirsiniz. Maliyet tasarrufu, her zaman en uygun fiyatlı alternatifi seçmeyi gerektiren bir süreç değildir. Tasarruf yapmanın yolu fiyat/kalite dengesini koruyarak en kârlı alternatifi tercih etmekten geçer. Bu prensiple hareket ederek satın alma süreçlerinde yüksek masrafları önleyebilirsiniz.
Kalite Kontrolü Yapın
İşletmenizin ihtiyaçlarının karşılanması için tedarik ettiğiniz ürünlerin belli bir kalitede olması gerekir. Kalite, ürünün niteliğiyle birlikte teslimat koşullarıyla da alakalı bir durumdur. Tedarik ettiğiniz mal ve hizmetleri belli kriterlere göre kontrol ederek kalitelerini ölçebilirsiniz. Bu konuya dikkat ederek işletme ihtiyaçlarınızın her zaman en doğru koşullarda karşılanmasını sağlayabilirsiniz.
Şirketinizin Gereksinimlerini Anlayarak Uygun Çözümler Geliştirin
Her şirketin kendine özgü gereksinimleri vardır. Tedarik sürecinin en baştan sona kadar bu ihtiyaçlara göre belirlenmesi gerekir. Satın alma hedeflerini belirlemeden önce işletmenizin neye ihtiyacı olduğunu seçmeniz faydalı olur. Bu sayede doğru stratejileri geliştirilebilir, denetimleri artırabilir ve kalite kontrolünü nitelikli bir biçimde yapabilirsiniz. İşletme ihtiyaçlarınızı belirleyerek ürün tedariğini fiyat kalite dengesini koruyarak sağlayabilirsiniz.
