Amerikalı perakende devi Walmart tedarik zinciri yönetiminde getirdiği etkili çözümlerle de biliniyor. Firmanın ürettiği çözümler, tedarik süreçlerinde bir model teşkil ediyor. Dünyanın dört bir yanında geniş operasyonlara sahip olan şirketin süreç yönetimini model alarak tedarik zincirini etkin bir biçimde kurgulamak mümkün. Bu yazımızda Walmart’ın geniş çaplı operasyonlarında uyguladığı yöntemleri ve araçları masaya yatırdık.
Walmart Tedarik Zinciri Yönetiminde Hangi Sorunlarla Karşılaşıyor?
Uygun fiyat politikasına dayalı satış stratejisinin hızlı büyüme getirmesi çoğu zaman kaçınılmazdır. Ancak bu büyüme iyi yönetilmediği zamanlarda birçok soruna sebep olabilir. Şirketin gerek ABD içinde gerekse küresel alanda pek çok problemler karşılaştığı bilinir. Bu sorunlardan bazıları şunlardır:
Operasyonların Boyutu ve Ölçeği
Statista rakamlarına göre Walmart’ın 2023 yılında tüm dünyada 10.603 mağazası bulunuyor. Diğer yandan şirketin farklı ülkelere açılmak için anlaşmalar yaptığı da biliniyor. On binin üzerinde mağaza ve 2.2 milyon çalışana sahip bir operasyonu yönetmenin zorluklarını tahmin etmek zor olmayacaktır. Tüm bu mağazalara taşınan ürünler, dağıtım merkezleri ve tedarikçilerle yapılan anlaşmalar ciddi bir yönetim kapasitesi gerektirir. Bahsedilen süreçlerde yürütülen operasyonlar ve bunların finansal yönetimi de oldukça zorlu olabilir.
Farklı Tedarikçilerle Anlaşma Yükümlülüğü
Walmart tedarik zinciri yönetiminde ortaya çıkan bir diğer zorluk ise farklı tedarikçilerden mal ve hizmet alma zorunluluğudur. Şirket, bulunduğu her bölgede özel tedarikçilerle anlaşarak ürün temin eder. Binlerce kategoride sayıları milyonu bulabilen ürünlerin kalite kontrolünün yapılması, doğru koşullarda teslim alınması ve satışa hazır hâle getirilmesi ciddi bir operasyon gerektirir. Karmaşık tedarik sürecinin performansını izlemek ve yönetmek etkili araçlar gerektirir. Bu gereklilik, şirketin itibarını ve uygun fiyatlarla kaliteli ürün iddiasını faaliyet gösterdiği her yerde koruyabilmesi açısından büyük bir öneme sahiptir.
Envanter Yönetimi
Geniş çaplı satış operasyonları yüksek miktarda ürün barındırma zorunluluğunu beraberinde getirir. Depo yönetim süreçleri bu aşamada büyük bir zorluk olarak ortaya çıkar. Walmart’ın dünya genelinde binlerce mağazası ve deposu bulunur. Tüm bu alanların kontrol edilmesi, stoklarının belirlenmesi ve ürünlerin satışa hazır olabilecek biçimde barındırılması büyük bir operasyon gerektirir. Tüm bunları yönetebilmek için şirketin gerçek zamanlı verilere anbean erişebilmesi zaruridir.
Perakende Sektöründeki Hızlı Değişimler
Perakende sektörünün hızla değişen doğası, Walmart’ın tedarik zinciri süreçlerinde karşılaşması muhtemel başlıca sorunlar arasındadır. 1962 yılında kurulan Walmart, e-ticarete hızlı bir biçimde ayak uydurabilen köklü firmalar arasında yer alır. Diğer yandan, çevrimiçi teknolojilerin gelişmesi ve buna bağlı olarak e-ticarete duyulan talebin artması hem fırsat hem de zorluk olarak görülebilir. Bu atmosferde şirketin rakiplerinin önüne geçerek müşteri kitlesini koruyabilmesi için ciddi bir planlama becerisi gerekir.
Walmart Tedarik Zinciri Sorunlarını Nasıl Aşıyor?
Walmart’ın dünya çapındaki geniş çaplı operasyonlarında karşılaştığı sorunları çözmek için kullandığı pek çok yöntemden bahsetmek mümkündür. Ancak bu yöntemlerin hepsi karmaşık süreçlerin basite indirgenmesiyle gerçekleşir. Başka bir ifadeyle Walmart; detaylı ve kompleks süreçleri sadeleştirerek satış ve tedarik operasyonlarının etkin bir biçimde yönetilmesini sağlar. Firmanın söz konusu süreçlere ilişkin ürettiği başlıca çözümler şunlardır:
Veri Analitiği
Veri analitiği, karmaşık ve çok sayıda verinin ihtiyaçlara göre optimize edilmesini sağlar. Bu yönteme başvurarak yoğun veri setlerini düzenlemek ve bunlar arasından ihtiyaç duyulan bilgiye ulaşarak gereken aksiyonu almak mümkündür. Söz konusu metot Walmart tedarik zinciri çözümleri arasında önemli bir yere sahiptir. Data yönetimi, şirketin tüm dünyadaki satış, tedarik ve organizasyon verilerinin optimize edilmesini sağlamıştır. Firma, bu süreçte yapay zeka ve makine öğrenme teknolojilerinden yararlanarak bu alanlara yatırım yapmıştır.
Stratejik Ortaklıklar
Dünya çapında bir operasyona sahip olmak, faaliyet gösterilen her bölgede ortaklıklar kurmayı gerektirir. Walmart, faaliyet bölgelerindeki şirketler ve organizasyonlarla değerli, uzun süreli ortaklıklar kurmaya dayalı bir çalışma politikasına sahiptir. Uzun vadeli işbirlikleri, tedarik sürecindeki zorlukların aşılmasını ve tedariğin sürekliliğini sağlar. Bu sayede, ürün ve hizmet ihtiyacı sorunsuz bir biçimde karşılanır. Firma, operasyonel sistemlerinin geliştirilmesi için de ünlü markalar ile pek çok ortaklık yapmıştır. IBM ile yapılan blok zincir anlaşması buna örnek gösterilebilir. Walmart, dünyaca ünlü bilişim firmasıyla yaptığı anlaşma sayesinde tedarik zincirinin şeffaflığını ve izlenebilirliğini artırmıştır.
Teknoloji Yatırımları
Walmart, dijital dönüşümün önemini kavrayan firmalar arasında yer alır. Şirket, bu kavrayışı sayesinde 2000’li yıllardan bugüne e-ticaret sektöründe büyük bir başarı elde etmiştir. Forbes’ta yayınlanan bir makaleye göre, firmanın 2019 ve 2020 yılları arasında yaptığı stratejik sermaye harcamalarının %72’si tedarik zincirinin dijital dönüşümüne ayrılmıştır. Teknoloji yatırımları, şirketin yeni gelişmelere uyum sağlayarak büyümesini ve tüketicilerin ihtiyaçlarına her zaman karşılık verebilen bir konumda olmasını sağlar.
VMI Modeli
VMI (Vendor Managed Inventory – Tedarikçi Kontrollü Stok) modeli, Walmart’ın son yıllarda elde ettiği başarıyı borçlu olduğu yöntemlerden biridir. Bu yaklaşım, tedarikçilerin kendi envanterlerini Walmart’ın deposunda yönetmelerine dayanır. Dijital bir sistem olan WMI, tedarikçilerin firmanın envanter verilerine erişerek ürünlerini kontrol etmelerini sağlar. Bu yöntemin birincil avantajı, Walmart üzerinden satış yapan her tedarikçinin kendi ürünlerini etkin bir biçimde yönetip satışları takip edebilmesidir. Örnek olarak, piyasadan kaldırılan veya satışı durdurulan bir ürün söz konusu olduğunda üretici firma bunu sistem üzerinden yapabilir. Söz konusu yaklaşımın bir diğer avantajı da firmanın iş yükünü ve maliyetlerini ciddi ölçüde azaltmasıdır. Bu yaklaşım, stok sıkıntılarının büyük ölçüde azaltılmasını ve süreçlerin optimize edilmesini sağlamıştır.
Otomasyon Kullanımı
Otomasyon sistemleri Walmart tedarik zinciri yatırımlarında büyük bir yere sahiptir. Şirketin depolarında kullanılan mobil robotlar bu sistemlere örnek gösterilebilir. Söz konusu cihazlar, ürün paletlerinin taşınmasına yardımcı olmak için geliştirilmiştir. Firmanın sistemleri arasında ürün seçme, paketleme ve yükleme amacıyla kullanılan özel robotlar da bulunur. Bahsedilen sistemler; depolama, taşıma ve yükleme süreçlerinin optimize edilmesini sağlar. Robot teknolojisinin etkin kullanımı sayesinde bir yandan iş yükü azalırken diğer yandan ciddi anlamda maliyet düşüşü sağlanmıştır. Şirketin finansal yöneticisi John David Rainey’ın CNBC-E’ye yaptığı açıklamaya göre otomasyon sistemleri kullanıldıktan sonra şirketin dünya çapındaki verimi %2,5 ile %3 arasında artış göstermiştir.
Sürdürülebilirliğe Uygun Çözümler
Ürün ve hizmet kalitesi, 2020’li yılların dünyasında marka itibarı için yeterli değildir. Şirketlerin çevresel sorunlara karşı ürettiği çözümler bu itibarın sağlanmasında büyük bir öneme sahiptir. Walmart tedarik zinciri yönetiminde sürdürülebilirlik alanında etkin çözümler üreten firmalar arasında yer alır. Sitenin web sitesinde yayınladığı bilgilere göre, 2023 yılı itibariyle şirket operasyonlarının %36’sı yenilebilir enerji kullanılarak yürütülmektedir. Firma, 2035 yılına kadar bütün süreçleri yenilebilir enerjiyle yürütmek gibi bir hedefe sahiptir. Şirket, destek programlarıyla küresel ısınmadan etkilenen birçok bölgenin iyileşmesine katkıda bulunma amacına sahiptir. Örnek olarak; Walmart Vakfı 2018 yılında Hindistan’daki küçük üreticileri desteklemek için 20 milyon doların üzerinde bağış yapmıştır.
Sonuç olarak; Walmart tedarik zincirinde teknolojik dönüşüme ve işbirliklerine eşit derecede önem veren bir yönetim politikasına sahiptir. Bu yönetim prensibi, işletmenin küresel operasyonlarında karşılaştığı sorunları aşmasını sağlar. Firma bu sayede tedarik yönetimi konusunda tüm dünyada örnek alınan ve akademik araştırmalara konu olan bir model yaratmıştır.
