Kurduğunuz ortaklıklarla ticari faaliyet göstermeyi düşünüyorsanız komandit şirket modeli sizin için uygundur. Bu tür işletmelerde sorumluluk hiyerarşisini işleyişe göre belirlemek ve çeşitli vergi avantajlarından yararlanmak mümkündür. Diğer yandan, komandit işletmelerde dikkat edilmesi gereken bazı hususlar da bulunur. Sizin için hazırladığımız bu içeriği okuyarak söz konusu şirketler hakkında kapsamlı bilgi edinebilirisiniz.
Komandit Şirket Nedir?
Komandit şirket, işletmenin müşterek ticaret unvanıyla faaliyet göstermesini sağlayan bir iş modelidir. Söz konusu işletme modeli, ortaklık üzerinden yürüyen bir yapıya sahiptir. Bu tür firmalarda ortaklar arasında belli bir hiyerarşi bulunur. Paydaşlardan bir kısmının sorumluluğu sınırlanmazken diğeri belli miktarlarda sınırlandırılır. Komandit işletmeler, özel kuruluş sözleşmelerinde dayalı olarak faaliyet gösterir. Şirket faaliyetleri ve işleyişi bahsedilen sözleşmeler sonucunda belirlenir. Bu tür işletmeler adi ve sermayesi paylara bölünmüş olmak üzere iki türde faaliyet gösterir.
Adi Komandit Şirket Nedir?
Ortakların sorumluluklarının sınırlı olduğu işletmeler adi komandit şirket olarak adlandırılır. Bu tür firmalar şahıs şirketi kategorisinde yer alır. Söz konusu işletmelerde her ortak belli bir sermaye yatırır. Paydaşların sorumluluk ve yetkilerini bu sermaye belirler. Şahıs şirketi olarak faaliyet gösteren bütün iş alanlarında adi komandit şirket kurulabilir.
Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket
Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket, ortakların sermaye payına göre oy hakkına sahip olduğu bir işletme modelidir. Bu işletmelerde kolektif bir şirket ortaklığı söz konusudur. Bahsedilen işletmelerin yapısını açıklayabilmek için ortak ve komanditerler arasındaki farklardan bahsetmek gerekir. Komanditer, esasen şirket ortağı olmakla birlikte işletmeye belli bir yatırım yapan kişidir. Bu kişilerin şirket yönetimine dair oy hakkı bulunmaz. Gerçek ya da tüzel kişiler, sermayesi paylara bölünmüş işletmelerde komanditer olabilir. Komanditerlerin sermayeleri, şirket alacaklıkları tarafından talep edilemez.
Komandit Şirket Kaç Kişiyle Kurulur?
Ortaklık yapısına sahip olan komandit şirketlerde kuruluş için en az iki kişi gerekir. Yukarıda bahsedildiği gibi, paydaşlar arasında yetki ve sorumluluk bakımından belli bir hiyerarşi vardır. Sınırsız sorumluluğa sahip olan ortaklar, işletmenin borçlarından kişisel olarak sorumlu tutulabilir. Diğer ortaklar ise yalnızca kendi payları kadar sorumludur. Söz konusu işletmelerde ortak sayısı beş ile sınırlıdır. Paydaşların sayısı beşin üzerine çıktığında şirket unvanının değişmesi gerekir.
Komandit Şirketlerin Yönetim Şeması Nasıldır?
Komandit işletmelerde karmaşık bir yönetim şeması bulunmaz. Bu tür şirketlerde anonim ve limited işletmelerin aksine bir yönetim kurulu mevcut değildir. Şirket faaliyetleri ve işleyişinden ortaklar sorumludur. Paydaşlar, sözleşme hazırlama, mevcut sözleşmeyi revize etme, mali göstergeleri kontrol etme ve şirket faaliyetlerini yürütme görevine sahiptir. Sonuç olarak, hem karar alma hem de işletme yetkileri şirketin ortaklarına aittir.
Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde işleyiş bakımından bazı farklılıklar bulunur. Bu tür işletmelerde yönetim ve denetim kurulları mevcuttur. İşletmenin geleceğine ve mevcut faaliyetlerine ilişkin kararlar yönetim organında alınır. Denetim kurulu ise şirket faaliyetlerini ve mali durumları denetleyerek yönetim organına rapor vermekle sorumludur. Bu tür şirketlerin işleyişine ilişkin detaylar 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 475’inci maddesinde belirtilir.
Kimler Komandit Şirket Kurabilir?
İşletme kurma yeterliliğine sahip olan herkes komandit şirket kurabilir. Gerçek veya tüzel kişiler, komandit işletmelerin ortağı olabilir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan kişilerin de bu şirket modelinde faaliyet göstermesi mümkündür. Ancak, yabancı uyruklu ortakların söz konusu firmalara ortak olabilmesi için Türk kurumları tarafından verilen izin ve belgelere sahip olması gerekir.
Hangi İş Kollarında Komandit Şirket Kurulabilir?
Komandit işletmelerin faaliyet gösterebileceği iş kolları konusunda kesin bir sınırlama yoktur. Bu tür işletmeler, kanunen yasak olmayan her alanda faaliyet gösterebilir. Diğer yandan, söz konusu işletmelerin faaliyetleriyle ilgili Türk Ticaret Kanunu’nda bazı şartlar bulunur. Bu şartlara uygun hareket edildiği takdirde birçok farklı alanda faaliyet göstermek mümkündür.
Komandit Şirket Kurma Aşamaları Nelerdir?
Komandit işletme faaliyetlerinde dikkat edilmesi gereken önemli konulardan biri kuruluş aşamasıdır. Bu aşamada tarafınızdan birçok belge talep edilir. Söz konusu belgeleri eksiksiz bir biçimde tamamlayıp ilgili memurluklara teslim ederek firma kuruluşunu gerçekleştirebilirsiniz. Her kurum için oluşturmanız gereken ayrı bir doküman listesi bulunur. İşletmeyi faaliyete geçirmek için aşağıda bahsedilen belgeleri ilgili kurumlara teslim etmeniz gerekir.
Ticaret Sicil Memurluğu
- Kanunî Defterler: Yevmiye, pay, envanter, defteri kebir, genel kurul toplantı ve müzakere defteri, yönetim karar defteri
- Dilekçe
- Sözleşme (Noter onaylı olması gerekir ve 2 kopya istenebilir)
- Ortak olacak kişilerin nüfus cüzdanı fotokopisi
- Taahhütname
- Merkez Bankasına yatırılan payın belgesi (Sermayenin %0,02’si oranında olmalı)
Vergi Dairesi:
- Matbu dilekçe
- İmza sirküleri
- Kontrat fotokopisi
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- İkametgâh bilgileri
Komandit Şirketler Hangi Vergileri Öder
Vergi yükümlülükleri, komandit işletmenin alt türüne göre değişebilir. Ayrıca faaliyet gösterilen sektörlere göre farklı uygulamalar olması da mümkündür. Bu sebepten ötürü, söz konusu iş modelinde faaliyet gösteren bütün şirketler için geçerli tek bir vergi modeli bulunmaz. İşletmenizin sektörüne ve türüne göre vergilendirme detayları için mali müşavirinizle görüşebilirsiniz.
Genel olarak bütün şirketlerin ödemekle yükümlü olduğu vergiler komandit firmalar için de geçerlidir. Bu firmaların KDV, Damga Vergisi ve muhtasar vergi ödemeleri gerekebilir. Diğer yandan, gerçek kişilerden kiralanan dükkan ve mağazalar için Gelir Vergisi stopajı söz konusu olabilir.
Komandit Şirket Kuruluşu İçin Ne Kadar Sermaye Gerekir
Komandit işletme için gereken sermaye tutarı, şirket türüne göre değişiklik gösterir. Adi komandit şirketlerde belli bir alt limit söz konusu değildir. Bu tür işletmelerde esnek bir sermaye yapısı bulunur. Sermayesi paylara bölünmüş komandit firmalarda ise en az 50.000 TL tutarında bir kaynak olması zorunludur. Bu miktarın şirketin kuruluş aşamasında banka hesabında olması gerekir.
Komandit Şirket Unvanları Nasıl Belirlenir?
Unvan konusu, komandit işletme kurulumunda dikkat edilmesi gereken hususlardan biridir. Şirket unvanının ortaklardan en az birinin adını ve soyadını içermesi gerekir. Bu unvan için sorumluluğu sınırsız olan ortak tercih edilebilir. Söz konusu işletmelerin resmi isimleri aşağıdaki örneklerde olduğu gibi belirlenebilir:
- Ahmet Yılmaz ve Ortağı Komandit Şirketi Ticaret İşletmesi
- Ayşe Yıldırım ve Ortakları Komandit Şirketi
Komandit Şirketlerin Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Komandit firmalar, sorumluluklar bakımından birçok avantaja sahiptir. Bu şirketler, ortağıyla iş yapmak isteyen kişiler için ideal bir yapıdadır. Söz konusu işletmelerin bazı avantajları şunlardır:
- Sermaye payları bölünür. Bu durum ortakların riskinin sınırlı olmasını sağlar.
- Şirket yönetimindeki ortaklar, işletmenin faaliyetlerine katılmak zorunda değildir. Bu işletmelere sadece sermaye sağlayarak yatırım yapmak mümkündür.
- Ortakların sorumlulukları yalnızca yatırdıkları sermaye ile sınırlıdır.
Komandit Şirket Kurarken Dikkat Edilmesi Gereken Konular Nelerdir?
Komandit işletmelerin işleyiş ve ortaklık bakımından avantajları olsa da bu işletmelerin kurulumunda dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunur. Söz konusu şirketlere ilişkin dikkate alınması gereken başlıca konular şunlardır:
- Kuruluş için en az iki ortak gerekir.
- Sınırsız yetkiye sahip olan ortaklar borçlardan da sorumludur.
- Sermayesi paylara bölünmüş komandit işletmelerde sermaye alt sınırı bulunur.
