Kimlik inşası, başarılı bir marka olmanın ilk adımıdır. Etkin bir kimlik yaratmanın yolu ise markalaşma süreçlerini doğru bir biçimde yönetmekten geçer. Bu süreçler sayesinde işletmenin farklı ve avantajlı yönlerini ortaya koyarak müşteri kitlesi nezdinde kuvvetli bir imaj yaratmak mümkündür. İçeriğimizi okuyarak söz konusu süreçler hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
Markalaşma Nedir?
Markalaşma kavramı, Cambridge Sözlüğü’nde; “Bir ürünün, organizasyonun, kişinin veya yerin diğerlerinden farklı bir isim, tasarım, sembol ve özellikler kümesiyle ilişkilendirerek tanınmasını kolaylaştırma işlemi” olarak tanımlanır. Bu tanımdan yola çıkarak, marka yaratmanın ön koşulunun işletmeyi muadillerinden farklı kılan özellikleri tespit edip bunları öne çıkarmak olduğunu söyleyebiliriz. Bu kimlik inşası, şirketin ürün, hizmet ve değerlerini içeren tutarlı bir bütünlük oluşturmaya dayanır.
Markalaşma Neden Önemlidir?
Şirketin, ürünün veya organizasyonun müşteriler tarafından tercih edilmesinin yolu bunları tanınır hâle getirmekten geçer. Güçlü ve akılda kalıcı bir kimliğe sahip olmayan ürün ya da organizasyonun tüketiciler tarafından, olumlu bir deneyim söz konusu olsa bile, ikinci kez tanınması zordur. Markalaşma bu aşinalığı yaratan temel unsurdur. Tutarlı ve bütüncül bir kimlik yaratarak tüketici deneyiminin düzenli tercihe dönüşmesini sağlamak mümkündür.
Markalaşma Şirketlere Ne Kazandırır?
Markalaşma faaliyetlerinin işletmeler için sağladığı başlıca kazanımlar şunlardır;
Bilinirlik
İnsanlar gibi şirketlerin de tanınmak için kimliğe ihtiyacı vardır. Marka yaratımı, işletmenin ya da ürünün tüketiciler tarafından hatırlanmasını sağlar. Bu aşinalık, şirketin satışlarının düzenliğini sağlayarak pazar payındaki yerini destekler. Böyle bir durumda, tüketicileriniz hizmetlerinize ihtiyaç duyduklarında şirketinize yönelir. Örnek vermek gerekirse, günümüzde akıllı telefona ihtiyaç duyan bir tüketici Apple, Samsung, Huawei ya da Oppo gibi markalara yönelecektir. Bu yönelim, söz konusu markaların gerek kimlik unsurları gerekse faaliyetleriyle başarılı bir imaj inşa etmiş olmalarının sonucudur.
Algı
Algı yaratımı, markalaşmanın olumlu etkilerinden biridir. Her markanın tüketici kitlesinde yarattığı olumlu ya da olumsuz bir algı vardır. Örnek vermek gerekirse, Nike markası ürettiği kuvvetli algı sayesinde spor giyiminde tercih edilmektedir. Söz konusu markayı tercih eden tüketiciler, ürünlerin kaliteli olduğu ve yüksek performans sağladığı algısına sahiptir. Bu durum, firmanın ürün ve hizmet kalitesinin yanı sıra başarılı bir marka yaratmış olmasının sonucudur. İşletmenizi muadillerinden ayıran özellikleri belirleyerek onu tüketici kitlesi nezdinde saygın ve tercih edilir bir konuma getirebilirsiniz.
Sadakat
İnsanların markalarla kurduğu bağ, sosyal ilişkilerle benzerlik gösterir. Sadakat, tıpkı sosyal iletişimde olduğu gibi marka tercihlerinde de önemli bir konudur. Sunduğunuz deneyimden memnun kalan müşteriler markanıza karşı bir sadakat geliştirir. Bu durum ise tüketicilerin ürünlerinize ihtiyaç duyduklarında sizi tercih etmelerini sağlar. Starbucks, marka sadakatine başarılı bir örnek olarak gösterilebilir. Tüketicilere sunduğu deneyimi başarılı bir marka inşasıyla destekleyen Starbucks, kahve sektöründeki başarısını bu sayede korumaktadır. Bu durum markanın tüketici kitlesi nezdinde sadakat yaratabildiğini gösterir.
Markalaşmanın Unsurları Nelerdir?
Markalaşma, kimlik oluşumu, strateji gibi aşamaları içeren bir süreçtir. Bu sürecin başlıca unsurları şunlardır:
Marka Kimliği
Şirketi veya ürünü ifade eden görsel ve duyusal unsurlar marka kimliği olarak adlandırılır. Bu kimlik öğeleri, markayla ifade edilen organizasyonun değerlerini, hedeflerini, vizyonunu ve temel iddiasını taşımak için tasarlanır. Söz konusu kimliğin başlıca unsurları şunlardır:
- Logo: Kimliğin önemli unsurlarından biridir. Markayı görsel açıdan temsil eder.
- Renk Paleti: Marka kimliğinin görsel tasarımlarında kullanılan renkleri ifade eder. Kimliğin tutarlılığının sağlanması açısından önemlidir.
- Slogan: Markanın temel iddiasını kısa ve akılda kalıcı bir biçimde ifade eder.
- Üslup: Markanın iletişim dilini belirler ve kimliği kuvvetlendirir. Ayrıca reklam ve tanıtım çalışmalarında tutarlılık ve bütünlük sağlar.
Marka kimliği, şirketin veya ürünün tüketiciler tarafından nasıl algılandığını şekillendiren temel unsurdur. Bu kimlik öğeleri güçlü ve tutarlı bir biçimde organize edildiğinde işletmenin hatırlanmasını, tanımlanmasını ve tercih edilmesini sağlar.
Marka Konumlandırması
Marka konumlandırma, şirketin ya da ürünün rakipleri arasında nasıl bir konuma sahip olacağını belirleyen süreçtir. Bu süreç, işletmenin rekabet gücü kazanmasına yardımcı olur. Konumlandırma, aynı zamanda markanın pazardaki yerini belirleyen unsurdur. İşletmenin tüketicilerine sunduğu vaatler, hedef kitlesi ve satış teklifi söz konusu unsurun önemli bileşenleridir.
Marka Stratejisi
Her işletmenin hedeflerine ulaşmak için izlemesi gereken bir yol haritası vardır. Bu harita marka stratejisi olarak adlandırılır. Yukarıda bahsedilen kimlik oluşturma ve konumlandırma süreçleri de söz konusu stratejinin parçalarıdır. Bu süreçte markanın faaliyetlerine ilişkin hedefler belirlenir ve bunların yerine getirilmesi için bir uygulama planı çıkarılır. Etkili bir strateji geliştirerek markalaşma sürecinin tüm unsurlarını başarılı bir biçimde koordine etmek mümkündür.
Marka İletişimi
Marka iletişimi, yaratılan kimliğin hedef kitleyle buluşmasını, ürünlerle hizmetlerin söz konusu kitle için cazip kılınmasını sağlayan önemli bir unsurdur. Bu unsur, markanın değer, iddia ve mesajının hedef kitleye iletilmesini ifade eder. Söz konusu iletişim sürecinin başlıca öğeleri şunlardır:
- Reklam: Markanın mesajını hedef kitleye yaratıcı yollarla iletmek için kullanılan iletişim yöntemidir.
- Pazarlama: Marka ürün ve hizmetlerini tanıtarak bunların satışını sağlamak için yürütülen faaliyetler bütünüdür.
- Halkla İlişkiler (PR): İşletmenin kamuoyuyla ve hedef kitleyle kurduğu iletişimi belirleyen ve geliştirmek için yürütülen süreçtir.
Algı, bilinirlik ve sadakat büyük ölçüde marka iletişimine bağlıdır. Etkili bir iletişim stratejisi benimseyerek kamuoyunun markaya yönelik algısını güçlendirmek mümkündür.
Marka Yönetimi
Markanın değerini ve imajını üretmek kadar onu korumak da önemlidir. Bunun için işletme faaliyetlerini ve iletişimini doğru bir biçimde yönetmek gerekir. Marka yönetimi, bu kapsamda yapılan faaliyetleri içerir. Söz konusu yönetim faaliyetinin başlıca unsurları şunlardır:
- Marka Denetimi: Marka performansının izlenmesi ve değerlendirilmesi için yapılan faaliyetler bu başlıkta yer alır.
- Marka Yenilenmesi: İşletme başarısı, trendlere ve gelişmelere uygun bir faaliyet yürütmekle mümkündür. Şirketi ve onu temsil eden markayı güncelleştirmek için yapılan faaliyetler yenilenme olarak adlandırılır.
- Kriz Yönetimi: İşletmenin itibarına zarar verebilecek durumlarla başa çıkmak için alınan önlemler bu başlıkta değerlendirilir.
Markalaşma Sürecinde Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Her işletmenin hitap ettiği belirli bir kitle vardır. Başarılı bir marka yaratmak için öncelikle kitlenizin istek ve ihtiyaçlarına uygun faaliyetler yürütmeniz gerekir. Hedef kitlenizi belirleyerek markalaşma sürecini başarıyla yönetebilirsiniz. Bu sayede kimliğinizi ürün ve hizmetlerinize ihtiyaç duyan tüketici grubuna hitap edecek biçimde kurgulayabilirsiniz.
Tutarlılık, markalaşma için önemli olan unsurlardan biridir. Şirketinizi temsil eden logo ve görsel unsurlar kadar hizmet politikanızın, işletme yönetiminizin hatta insan kaynakları politikanızın bir uyum içinde olması gerekir. Örnek vermek gerekirse, üretim süreçlerinde sürdürülebilirliğe dayalı çözümler benimsiyorsanız bu konuya insan kaynakları yönetiminde de dikkat etmeniz gerekir. Tutarlı bir kimlik oluşturarak başarılı bir marka yaratabilirsiniz.