Küçük ve Orta Ölçekli işletmeler, girişim ekosisteminde önemli bir yere sahiptir. Bu tür işletmeler, istihdamı artırmanın yanı sıra sektörel trendlerin yenilenmesine ve gelişmesine yardımcı olur. Türkiye, KOBİ’lerin en çok desteklendiği ülkeler arasında yer alır. Ticaret Bakanlığı, KOSGEB gibi birçok kurum söz konusu işletmeleri desteklemek için özel teşvik ve hibe programları sunar.
AR-GE desteği, KOBİ’ler için özel olarak sunulan desteklerden biridir. Bu olanaktan yararlanan işletmeler, ürün ve hizmetlerinin araştırma ve geliştirme masraflarının devlet tarafından karşılanmasını sağlayabilir. Söz konusu destek, işletmelerin hizmetlerinin ve dolayısıyla ülke ekonomisinin geliştirilmesini amaçlar.
AR-GE Desteği ve KOBİ’ler
AR-GE (Araştırma ve Geliştirme) desteği, KOBİ’lerin yenilikçi projelerini hayata geçirmelerine ve rekabet avantajı elde etmelerine yardımcı olur. Bu destekle birlikte işletmeler, ürün ve hizmetlerinin araştırma ve geliştirme maliyetlerini karşılayabilirler. Türkiye’de AR-GE desteği veren kurumlar arasında Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ve TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu) bulunur.
KOSGEB-Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı
KOSGEB, KOBİ’lerin AR-GE faaliyetlerini desteklemek amacıyla çeşitli programlar sunar. Bunlardan biri olan “Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı”, bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikirlerin geliştirilmesi ve üretim aşamasında destek sağlar. Bu program, araştırma ve ürün geliştirme faaliyetleriyle teknolojik gelişmelere uyum sağlamayı hedefler. Ayrıca, mikro ve küçük işletmelerin faaliyetlerini sürdürebilmeleri ve büyümeleri için destek sağlar.
Başvurular, KOSGEB’in internet sitesi üzerinden online olarak yapılmaktadır. Program kapsamında işletmelere, yeni personel istihdamı için geri ödemeli destekler sunulmaktadır. Destek miktarı, işletmenin çalışma taahhüdüne bağlı olarak 125 bin TL’ye kadar çıkabilir. Program için başvuru tarihleri belirlenmiştir ve işletmelerin başvuruları bu tarihler arasında yapmaları gerekmektedir.
Başvuru ve Süreç
Başvuru kriterlerini karşılayan mikro ve küçük işletmeler KOSGEB’in internet adresindeki “E-Hizmetler” kısmından “Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı Başvurusu” seçeneğine tıklayarak online başvuru yapabilecektir. Online başvuruda talep edilenler dışında KOSGEB’e belge teslim edilmeyecektir. Programın başvuruları 10 Ekim 2022’ye kadar yapılacaktır. Başvurusuna onay verilen işletmelerin, istihdam edilen personel için ödeme talebi yapabilecekleri son tarih ise 28 Kasım 2022’dir. Program onay süreci ‘Geçici sıralama ve Onay’ ve ‘Kesin Sıralama ve Onay’ olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır. Geçici onay ve kesin onay sonuçları KBS üzerinden ya da e-posta adresiniz üzerinden bildirilmektedir. Geri ödemeler, belirtilen son ödeme talep tarihinden itibaren 24 ayı ödemesiz olmak üzere, dörder aylık dönemler halinde 6 eşit taksit olacak şekilde yapılmaktadır.
TÜBİTAK-KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı
1507- KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı kapsamında, yeni bir ürün üretilmesi, var olan ürünün geliştirilmesi, ürün kalitesinin ve standartlarının yükseltilmesi konularında ya da maliyet düşürücü yeni tekniklerin ve üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularında araştırma ve geliştirme projelerine destek vermektedir. Yeni başvurularda, bütçe üst sınırı 500.000 TL’den 600.000 TL’ye çıkarılmıştır. Bu sene programda yapılan bir düzenlemeyle, daha önce programın %75 oranındaki hibe desteğinden en fazla ilk iki projesi için yararlanabilen KOBİ’lere ilk beş projelerinde destek alabilme hakkı tanınmıştır. Destek programına başvuru çağrısı senede 2 kez yapılmaktadır.
Başvuru ve Süreç
Başvuru sürecinde, proje önerileri ilgili internet sitesi aracılığıyla TÜBİTAK’a gönderilir. Proje önerileri, alanında uzman kişiler ve kurullar tarafından değerlendirilir ve uygun bulun projelerin desteği, firma ve TÜBİTAK arasında imzalanan bir sözleşme ile resmileştirilir. Firmaların, 6 aylık bir faaliyet ve gider raporunu sunmasının ardından; TÜBİTAK tarafından görevlendirilen bir uzman, projenin ilerleyişini izleyerek firmaya ödemeyi yapmaktadır.
Program Kapsamında Desteklenen Giderler
- Personel giderleri
- Seyahat giderleri
- Alet, teçhizat, yazılım giderleri
- Malzeme ve sarf giderleri
- Yurt içi ve yurt dışı danışmanlık hizmeti giderleri
- Araştırma ve geliştirme hizmet giderleri
AR-GE Desteğiyle Elde Edilen Avantajlar
AR-GE desteğiyle KOBİ’ler, birçok avantaj elde edebilirler. İşletmelerin araştırma ve geliştirme faaliyetlerine yatırım yapmaları, yenilikçi ürünlerin ve hizmetlerin ortaya çıkmasını sağlar. Bu da rekabet gücünün artması ve pazar payının genişlemesini beraberinde getirir. AR-GE desteğiyle işletmeler, yeni teknolojileri benimseyerek verimliliklerini artırabilir, ürün kalitesini yükseltebilir ve müşteri memnuniyetini artırabilir. Aynı zamanda araştırma ve geliştirme çalışmaları, işletmelerin inovasyon kapasitelerini geliştirir ve sürdürülebilir rekabet avantajı sağlar.
AR-GE desteği alan işletmeler, devlet tarafından sunulan teşvikler ve hibeler sayesinde maliyetlerini azaltabilirler. Araştırma ve geliştirme masraflarının bir kısmının devlet tarafından karşılanması, işletmelerin bu alanda daha büyük yatırımlar yapabilmesini sağlar. Ayrıca, AR-GE faaliyetlerinin vergisel avantajları da bulunmaktadır. İşletmeler, AR-GE harcamalarını vergi matrahından düşürerek vergi avantajı elde edebilirler.
AR-GE desteği alan işletmeler, teknolojik yeteneklerini geliştirerek daha geniş bir müşteri tabanına ulaşabilirler. İnovasyon, işletmelerin rakiplerinden farklılaşmasını sağlar ve yeni pazar fırsatlarının ortaya çıkmasına olanak tanır. Müşteriler, yenilikçi ürün ve hizmetleri tercih etme eğilimindedirler, bu da işletmelerin rekabet gücünü artırır.
AR-GE çalışmaları aynı zamanda işbirliklerini teşvik eder. İşletmeler, AR-GE projeleri için üniversiteler, araştırma kurumları ve diğer işletmelerle ortaklık yapabilirler. Bu işbirlikleri, bilgi ve tecrübe paylaşımını sağlar ve daha kapsamlı AR-GE projelerinin hayata geçirilmesine olanak tanır. Aynı zamanda işbirlikleri, yeni iş fırsatları ve ortak pazarlamaya olanak sağlar.
