Globalleşen dünyada işleri kolaylaştırmanın en iyi yolu gelişen teknolojiye uyum sağlamaktır. Her alanda olduğu gibi işletmelerin muhasebe kayıtlarının oluşturulmasını sağlayan sistemlerde de dijitalleşmeye geçilmesinin sebebi de budur. Ticari faaliyette bulunan şirketler için muhasebe kayıtlarının daha kolay tutulmasını ve uzun yıllar güvenilir bir şekilde muhafaza edilmesini sağlayan dijital uygulamalardan biri de e-irsaliyedir.
E-İrsaliye Nedir?
Bir malzeme veya ürünün satışı sonrasında satıcı tarafından malın taşınması durumunda hazırlanan, üzerinde satıcıya ait fatura ve adres bilgilerini bulunduran resmi evrak irsaliye olarak adlandırılır. Şimdiye kadar kullanmaya alışık olduğumuz kâğıt İrsaliye ile aynı geçerlilikte olan fakat kâğıt irsaliyeden farklı olarak dijital ortamda düzenlenen elektronik belgeye e-irsaliye denir. Söz konusu belgenin düzenlenmesi 22 Ocak 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan karar ile zorunlu tutulmuştur.
Normal şartlarda kâğıt irsaliyeler sevk irsaliyesi ve taşıma irsaliyesi olmak üzere iki şekilde hazırlanır. Taşıma irsaliyesi ürünü alıcıya iletecek olan araçta ve şoför adına düzenlenmiş bir belge iken sevk irsaliyesi satışı yapılan ürünü teslim alacak kişiye iletilecek olan belgedir. Burada dijital olarak hazırlanan irsaliye genellikle sevk irsaliyesi olup dijital yolla alıcıya iletilir.
Taşıma irsaliyesi, diğer belgeler gibi kâğıt şeklinde düzenlenir. Çünkü şoför adına düzenlenmiş olan ve ürünün ulaştırılacağı rotayı detaylı bir şekilde veren taşıma irsaliyesinin araçta bulunması gerektiğinden bu belgenin elektronik değil kâğıt şeklinde araçta bulunması gerekir.
E-İrsaliye Kesme Avantajları Nelerdir?
Teknolojisi her geçen gün hızla gelişen dünyada iş süreçlerinin dijital ortama taşınması şirketlerin muhasebe işlerinde alım ve satım süreçlerine kolaylaştırmıştır. Diğer elektronik işlemler gibi e-irsaliye kesme de beraberinde pek çok avantajı getirmektedir.
Kullanımı kolaydır.
Dijitale geçen şirketler e-irsaliye uygulamasını muhasebe sistemleri ile entegre edebilirler. Böylece bütün irsaliye süreçlerini tek bir merkezden yönetirler.
Zamandan, iş gücünden ve giderlerden tasarruf sağlar.
E-irsaliye kullanımı birçok avantaj sunar ve birçok faydayı beraberinde getirir. İlk olarak, zaman, iş gücü ve maliyet açısından büyük tasarruf sağlar. Dijital ortamda hazırlanan irsaliyeler hızlı bir şekilde oluşturulur ve anında alıcılara iletilir. İade, red ve kabul gibi süreçler çok daha hızlı gerçekleşir. İrsaliye basımı ve kargolama gibi ekstra masraflardan kaçınılır. Bu da iş gücünden ve genel giderlerden büyük ölçüde tasarruf sağlar.
Erişim kolaylığı sağlar.
E-irsaliye kullanımının sağladığı avantajlardan biri de erişim kolaylığıdır. Dijital ortamda hazırlanan irsaliyelere istenildiği an kolaylıkla erişebilme imkanı sunar. Geleneksel irsaliyelerin fiziksel kopyalarını saklama derdi ortadan kalkar. Artık irsaliyelerin kaybolma riski ya da yerlerinin unutulması gibi sorunlarla uğraşmanıza gerek kalmaz. Sadece birkaç tıklama ile irsaliyelerinizi hızlı bir şekilde bulabilirsiniz. Böylece, işletmenizin irsaliye süreçleri daha düzenli ve pratik bir hale gelir.
Elektronik irsaliye kullanımı, dijital ortamda tutulan irsaliyeler, fiziksel saklama alanı ihtiyacını da ortadan kaldırır. Dolayısıyla, ofis alanınızı daha verimli bir şekilde kullanabilirsiniz. Tüm bu avantajlar, işletmenizin iş akışını hızlandırırken, sizin de zamandan tasarruf etmenizi sağlar. E-irsaliye kullanarak, irsaliyelerinizi istediğiniz zaman ve istediğiniz yerden kolayca erişebilir, işlerinizi daha pratik bir şekilde yönetebilirsiniz.
Çevre dostudur.
Elektronik irsaliye kullanan işletmeler kâğıt, mürekkep, yazıcının çalışması için gerekli elektrik enerjisi kullanımını azaltır. İrsaliyenin kargolanması için gerekli olan plastik poşet ve kâğıt kullanımının önüne geçer. Bütün bunlar daha az enerji kullanımı ve daha az atık anlamına gelir.
E-İrsaliye Zorunlu mudur?
Elektronik fatura kullanması zorunlu olan mükellefler ile ilgili madde Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 509 sıra nolu Vergi Usul Kanunu genel tebliğinde belirtilmiştir. Zamanla e-irsaliye zorunluluk durumu aşağıdaki süreçlerden geçmiştir.
İlk etapta kanunda 1 Temmuz 2019 itibariyle e-fatura uygulamasına dahil olan ve 2018 yılını takip eden hesap dönemlerinde brüt satış geliri 25 milyon TL ve üzeri olan bütün mükelleflerin elektronik irsaliye uygulamasına geçmesi zorunlu tutulmuştur.
GİB tarafından tespit edilen vergi düzeyi düşük veya riskli mükelleflerin e-irsaliye uygulamasına geçmesi zorunlu tutulur. Bu işletmeler ile ilgili bildirim başkanlık tarafından yazılı şekilde yapılır. E-irsaliye zorunluluk kapsamında olan işletmelerin yazılı tebliği takip eden 3 ay içerisinde geçişinin tamamlanması beklenir.
Daha sonra yıllık cirosuna bakılmaksızın şeker ve benzeri ürünleri üreten ve İşleyen işletmelerin, maden işletmelerinin, demir-çelik imalatı ve ihracatı yapan işletmelerin ve Enerji Piyasası Denetleme Kurumu’nda kaydı bulunan bütün işletmelerin 1 Ocak 2020 tarihi itibariyle e-irsaliye uygulamasına geçmesi zorunlu tutulmuştur.
