İşletme kârlılığı, minimum maliyet ve maksimum kazanç dengesinin korunmasına bağlıdır. Satın alma politikaları, bu dengenin korunmasında önemli bir yere sahiptir. Şirket ihtiyaçlarını karşılarken kârlılığı korumanın yolu ürün tedarikinde doğru yöntemleri belirlemekten geçer. Stratejik satın alma, söz konusu metotların belirlenerek işletmenin korunmasını sağlar. Bu kavram hakkında detaylı bilgi edinmek isterseniz sizin için hazırladığımız içeriğin devamını okuyabilirsiniz.
Stratejik Satın Alma Nedir?
Stratejik satın alma, işletmenin ihtiyaç duyduğu ürün ve hizmetlerin tedarikinde kullanılan bir planlama yöntemidir. Bu yöntem, esas olarak satın alma süreçlerinde işletme kârlılığının korunmasını amaçlar. Söz konusu metot dâhilinde tedarik kararlarını belirleyen bazı stratejiler oluşturulur. Bahsedilen stratejiler, bir yandan şirketin ihtiyaçları karşılanırken diğer yandan yüksek maliyetlerin önlenmesini amaçlar. Kapsamlı ve istikrarlı bir politika izleyerek işletme ihtiyaçlarını en uygun koşullarda karşılamak mümkündür.
Stratejik Satın Alma Hedefleri
İşletmenin üretim ve satışa yönelik ihtiyaçlarını karşılamanın yolu uzun vadeli hedefler belirlemekten geçer. Stratejik satın alma yöntemleri esasen doğru hedeflerin belirlenmesini ve bunların istikrarlı bir biçimde uygulanmasını amaçlar. Söz konusu metot, tedarikçilerle doğru anlaşmaların yapılmasına dayanır. Bu anlaşmalar, uzun süreli ihtiyaçları karşılamaya yönelik olarak hazırlanır. Etkin bir strateji geliştirerek işletmenin ürün ve hizmet gereksinimlerinin hem maliyet hem de kalite açısından uygun bir biçimde karşılanması sağlanabilir. Söz konusu hedefler, aşağıdaki amaçlarla belirlenir.
- Şirketin tedarik zincirini düzenlemek.
- İşletmenin ihtiyacı olan ürünleri temin etmek.
- Tedarik süreçlerindeki zorlukları ortadan kaldırmak.
- Ürün ve hizmet teminindeki süreçleri verimli hâle getirmek.
- İşletme ihtiyaçları için doğru kategorileri belirlemek.
- Pazar araştırması yaparak tedarikçilerin potansiyelini incelemek.
- Ürün maliyetlerini karşılaştırarak doğru kararları vermek.
- Maliyet planlaması yaparak kârlılığı korumak.
Stratejik Satın Alma Hedefleri Nasıl Uygulanır?
Stratejik satın alma hedeflerini belirledikten sonra bunları uygulamak için doğru yöntemleri izlemek gerekir. Tedarik süreçleri, kapsamlı ve detaylı bir çalışma gerektirir. Aşağıdaki hususlara dikkat ederek bu süreçlerde kârlılığınızı koruyabilir ve şirketiniz için doğru kararları verebilirsiniz.
İhtiyaçlarınızı Belirleyin
Tedarik süreçleri, ihtiyaçlar baz alınarak belirlenmelidir. İşletme gereksinimlerinizi belirleyerek satın alma sürecini optimize edebilirsiniz. Bu sayede, zaman kaybından ve yüksek maliyetlerden kaçınabilirsiniz. Söz konusu gereksinimlerin belirlenmesi, şirket departmanlarının ortaklaşa çalışmasıyla mümkündür. İşletme performansı için gereken ürün ve hizmetleri belirledikten sonra satın alma stratejisi oluşturabilirsiniz.
İşletme İhtiyaçlarını Kategorize Edin
Kategorizasyon, tedarik süreçlerinde önemli bir aşamadır. Her ürün ve hizmetin tedarik ihtiyaçları farklıdır. Örneğin, gıda veya sağlık ürünleri temin etmeniz gerekiyorsa tedarik süreçlerinde soğuk nakliye ve depolamaya ihtiyacınız olabilir. Temin ettiğiniz ürünler için gereken koşulları belirlemenin yolu ise kategorizasyonu sürecin başında yapmaktan geçer. İhtiyaçlarınızı kategorize ederek tedarik koşullarını belirleyebilir ve bu konuda gereken önlemleri alabilirsiniz.
Tedarikçilerle İlgili Bilgi Toplayın
Şirket ihtiyaçlarınızı istikrarlı bir biçimde karşılamanın yolu tedarikçilerle uzun vadeli anlaşmalar yapmaktan geçer. Diğer yandan, bir tedarikçi firmayla anlaşmış olsanız bile diğerleri hakkında bilgi sahibi olmanız faydalı olur. Bu sayede, piyasadan her zaman haberdar olabilir ve fırsatları yakalayabilirsiniz. Tedarikçi araştırması yaparak stratejik satın alma hedeflerinizi etkili bir biçimde uygulayabilirsiniz.
Tedarikçi belirlerken maliyet/performans dengesini göz önünde bulundurmanız tavsiye edilir. Bu dengeyi sağlamanın yolu mevcut alternatifler arasından en iyi ürünleri en uygun fiyatlarla satan şirketlerle anlaşmaktan geçer. Bu sayede, işletme ihtiyaçlarınızı karşılarken yüksek maliyetlerden kaçınabilirsiniz. Piyasadaki tedarikçilerin listesini toplayıp bir havuz oluşturabilir ve bu havuzu bütün satın alımlardan önce kontrol edebilirsiniz.
Değerlendirme Kriterlerini Belirleyin
Tedarikçi firma seçimi belli kriterlerle yapılmalıdır. Bu kriterleri şirketinizin gereksinimlerine göre belirleyebilirsiniz. Her ürün grubunun performansını değerlendirirken kullanılması gereken parametreler farklıdır. Bahsedilen parametreleri aşağıdaki hususlara göre belirleyebilirsiniz.
- Fiyat
- Ürün kalitesi
- Finansal yeterlilik
- Teslim zamanlaması
- Sertifikasyon belgeleri
Yukarıda bahsedilen kriterleri bir standart hâline getirmeniz stratejik satın alma hedeflerinin uygulanabilirliği açısından faydalı olur. Yaptığınız satın alımları bu standartlara göre değerlendirebilir ve tedarikçilerin performansını ölçebilirsiniz. Ürün temin ettiğiniz şirketi değiştirmeniz gereken durumlarda bahsedilen standartlara göz atabilirsiniz. Bu sayede işletme ihtiyaçlarınızın her zaman mümkün olan en iyi koşullarda karşılanmasını sağlayabilirsiniz.
Tedarikçi İyileştirme Çalışmaları Yapın
Tedarikçi iyileştirme çalışmaları, satın alma süreçlerinin optimizasyonu için önemli bir faaliyettir. Söz konusu firmalarla yaptığınız anlaşmalar şirketinizin kârlılığını korumaya yönelik olmalıdır. Tedarikçinin bu aşamada size Ar-Ge desteği vermesi ve ürün kalitesiyle ilgili detaylı bilgi sağlaması önemlidir. Bu hususta talepte bulunarak firmanın tarafınıza verdiği hizmeti iyileştirmesini sağlayabilirsiniz.
İşletme ile tedarikçi arasında esasen bir iş ortaklığı vardır. Bu ortaklık, her iki tarafın da çıkarlarını koruyacak biçimde düzenlenmelidir. Tedarikçilerin zamanla değişen trendlere ayak uydurması, ürün ve hizmetlerini bu amaç doğrultusunda geliştirmesi oldukça önemlidir. Doğru adımları atarak tedarikçileriniz ile uzun vadeli anlaşmalar yapabilir ve onlardan aldığınız hizmetin her zaman üst seviyede olmasını sağlayabilirsiniz.
Tedarik Stratejilerinizi Belirleyin
Stratejik satın alma dinamik bir süreçtir. Bu süreçte stratejiyi canlı tutulması gereken bir iş varlığı olarak düşünebilirsiniz. Açıklamak gerekirse; tedarik konusunda doğru politikaları belirlemiş olmanız bunların her zaman aynı etkiye sahip olacağını göstermez. Satın alma ihtiyaçları, zaman ve trendlere göre değişir. Tedarik politikanız, her zaman bu etkenlere uygun olmalıdır. Söz konusu uyumu sağlamanın yolu ise stratejilerinizi sürekli olarak güncelleştirmekten geçer.
Stratejinizi canlı tutmak, firmanızın içinde bulunduğu pazara uyum sağlamasına yardımcı olur. Bu sayede, uygulama ve araştırma aşamalarında her zaman doğru kararları alabilirsiniz. Tedarik politikalarınızı güncellemek aynı zamanda elinizdeki iş gücü kaynağını doğru ve etkili bir biçimde kullanmanızı sağlar. Bu durum da şirketinizin kârlılığını ve sürdürülebilirliğe dair potansiyelini büyük ölçüde artırır.
Adil Rekabet Koşullarını Destekleyin
Sektörde iyi bir yer edinmenin yolu kârlılığın yanı sıra adil rekabetten geçer. Şirketinizle çalışmak isteyen tedarikçilerin eşit koşullarda bilgilendirilmesi bu açıdan oldukça önemlidir. Eşit bilgiye sahip olan firmalar işletmeniz için en uygun teklifi verme konusunda yarışabilir. Bu sayede işletme ihtiyaçlarınızı karşılamak için farklı alternatifler arasından doğru seçimi yapmanız mümkün olur.
Rekabet süreçlerinin mümkün olduğunca şeffaf olması gerekir. Tedarikçilerle kurduğunuz iletişim şartname ve sözleşmelere dayanmalıdır. Sözleşme taslakları çıkararak iş ortaklarınıza sunduğunuz imkânları ve onlardan beklentilerinizi açık bir biçimde belirtebilirsiniz. Bu sayede, sonradan ortaya çıkması mümkün olan zaman ve para kaybını önleyerek şirketinizi büyük zararlardan koruyabilirsiniz.
Envanter Yönetimi Yapın
Satın alma ihtiyaçlarınızı belirlerken elinizdeki envanteri gözden geçirmeniz faydalı olur. Mevcut envanterde yer alan ürünlerin kullanım durumu, sağlamlığı ve kalitesini gözden geçirerek tedarik süreçlerini şirketinizin ihtiyaçlarına uygun bir biçimde planlayabilirsiniz. Bu süreçler, ihtiyaç duyduğunuz ürünlere göre ve stok kapasitenize göre planlanmalıdır. Elinizdeki envanteri her satın alım işleminden önce kontrol etmeniz tavsiye edilir.
Özel Satın Alma Yazılımlarını Kullanın
Satın alma yazılımları şirketinizi büyük maliyetlerden kurtarır. Bu yazılımlar, tedarik süreçlerini optimize eden bir özelliğe sahiptir. Söz konusu ürünleri kullanarak şirket ihtiyaçlarınızın her zaman nitelikli bir biçimde karşılanmasını sağlayabilirsiniz. Bu sayede personelinizin iş yükünü de büyük oranda azaltmanız mümkündür. Sizin için hazırladığımız bu içeriği okuyarak satın alma yazılımları hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
