Ürün kalitesinin müşteri için anlamlı olması, üretimden hizmete kadar uzanan sürecin etkin bir biçimde yönetilmesine bağlıdır. Tedarik zinciri gücü, ürünün bu süreçteki hareketini ve satış işleminin verimliliğini belirler. Bu güç, müşteri hizmetlerini iyileştirmek, sorunları ortadan kaldırmak ve işletme maliyetlerini optimize etmek için büyük bir öneme sahiptir. Tedarik süreçlerinizi güçlendirerek hizmet kalitenizi artırabilir ve müşteri memnuniyeti elde edebilirsiniz.
Tedarik Zinciri Gücü Nedir?
Ürün veya hizmetin temin edildiği kaynaktan tüketim noktasına taşınması için gereken süreçler tedarik zinciri olarak adlandırılır. Tedarik zinciri gücü ise firmanın bu süreci ne kadar hızlı, verimli ve uygun maliyetli bir biçimde tamamladığını ifade eder. Söz konusu sürecin güçlü olması, müşteri hizmetlerinin optimizasyonu, operasyonel maliyetlerin düşürülmesi ve üretim aşamalarında kalitenin artırılması gibi durumlara bağlıdır. Başka bir biçimde ifade etmek gerekirse bu kavram; işletmenin kârlılık ve tüketici memnuniyetini koruyarak satış yapmasını ifade eder. Söz konusu kavram; yenilik ve kriz yönetimi gibi faktörlere odaklanmayaı gerektirir.
Tedarik Zinciri Gücünün Bileşenleri Nelerdir?
Tedarik zinciri gücünün başlıca bileşenleri şunlardır:
Tedarik
Tedarikçi seçimi, sürecin ilk aşamasıdır. Bu süreçte malzeme kalitesi, fiyat ve sürekli güvence gibi hususlar göz önüne alınarak doğru kişilerle çalışılmalıdır. Sonrasında, ihtiyaç duyulan malzemelerin miktarı ve teslimat zamanları belirlenerek sipariş verilebilir. Bu siparişler için gereken maliyet analizi de bütçe optimizasyonu için önemli bir husustur. Uygun tedarikçiler bulunduğunda bunlarla sürdürülebilir ilişkiler kurularak ileri vadeli planlar yapılabilir. Bu sayede satış süreçlerinin uygun maliyetli, hızlı ve güvenceli olması sağlanabilir.
İmalat
İmalat, tedarik zinciri gücünde önemli bir yere sahiptir. Bu süreçte öncelikle talepleri karşılamak için üretim kapasitesinin planlanması ve optimize edilmesi gerekir. Üretilen veya temin edilen ürünlerin kalitesinin kontrol edilmesi de tüketici memnuniyeti için önemli bir husustur. Bu kontrol süreci, mamullerin taahhüt edilen kalitede teslim edilmesini sağlar. İşletmenin sahip olduğu işgücü bu aşamalarda iyi bir biçimde organize edilmelidir. Ayrıca üretim teknolojilerinin şirketin kârlılık hedeflerine göre optimize edilmesi de önemlidir.
Sipariş Yönetimi
Müşterilerden gelen siparişler doğru bir biçimde alınmalı ve kaydedilmelidir. Bu siparişlerin envanter kimlikleriyle entegre edilmesi de önemli bir konudur. Sipariş taleplerinin ürün kimlikleriyle entegre edilmesi hazırlama, paketleme ve sevkiyat süreçlerinin otomatikleştirilmesini sağlar. Bu aşamada stok takibi yapmak da önemlidir. Stokları takip ederek taleplere göre güncelleme gerçekleştirilebilir.
Lojistik
Tedarik zinciri gücünün önemli bir kısmını lojistik süreçleri oluşturur. Ürünlerin depodan müşteri veya perakendecilere ulaştırılması için gereken planlamalar bu süreçte yapılır. Söz konusu mamullerin depolanması, dağıtım ağlarına sevk edilmesi ve varsa gümrük işlemlerinin yapılması da lojistik organizasyonunun parçasıdır.
Tedarik Zinciri Gücünü Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Tedarik zinciri gücünü belirleyen ve etkileyen başlıca faktörler şunlardır:
İletişim
Tedarik süreçleri, farklı aşamaların organize edilmesinden oluşur. Bu süreci başarıyla atlatmanın yolu da pazarlama, depolama, sevkiyat ve ürün yönetimi gibi farklı birimlerde yer alan paydaşların etkin bir biçimde iletişime geçmesinden geçer. İşletmeyle tedarikçi arasındaki etkileşim de bu süreçte oldukça önemlidir. Doğru iletişim yöntemlerini benimseyerek tedarik zinciri gücünü artırabilirsiniz.
Veri Analizi
IBM tarafından yayınlanan bir makalede veri analizinin tedarik zinciri gücünü artırdığından ve süreçleri büyük ölçüde iyileştirdiğinden bahsedilir. Bu makaleye göre; veri analizinin kullanımı tedarik zinciri verimini 5 yıl içinde %80’e kadar artırmıştır. Bahsedilen süreçlerin büyük bir kısmı bilgi transferinden oluşur. Bu transfere konu olan datanın tek merkezde toplanarak analiz edilmesi süreçleri kolaylaştırır. Örnek vermek gerekirse, maliyet artışlarının sık yaşandığı dönemleri analiz ederek bunlara sebep olan faktörleri tespit etmek veri analiziyle mümkündür.
Yönetim Sistemleri
Tedarik zinciri gücü büyük ölçüde koordinasyona bağlıdır. Bu koordinasyonun sağlanması ise yönetim sistemlerinin doğru bir biçimde oluşturulmasıyla mümkün olur. İyileştirme ve uyum sağlama yeteneğine sahip olan sistemler geliştirmek söz konusu gücü elde etmek için son derece önemlidir. Karmaşık sistemlerin etkin bir biçimde yönetilmesi, işleyişin kesin prensiplerle ve hedeflerle belirlenmesine bağlıdır.
İyi bir yönetim sistemi, tedarik süreçlerinin değişen koşullara hızlı bir biçimde adapte olmasını sağlar. Bu sayede birbirinden bağımsız olarak işleyen süreçleri optimize etmek ve doğru kararları almak mümkün olur. Diğer yandan, yönetim organizasyonunu planlayarak iyileştirme hızını artırabilirsiniz. Böyle bir strateji izleyerek işletmenizin değişen koşullara sürekli uyum sağlayacağından emin olabilirsiniz.
Teslimat
Müşteri memnuniyeti sağlamanın yolu hızlı ve güvenli bir teslimat sağlamaktan geçer. Ürünler; tüketicilere taahhüt edilen zamanda ve kalitede teslim edilmelidir. Lojistik, depolama ve diğer süreçlerin temel amacı bu teslimatı sağlamaktır. Teslim tarihleri gerçekçi olarak belirlenmeli ve taahhütlerin yerine getirilmesi için gereken organizasyonlar yapılmalıdır.
Sonuç olarak; işletmelerin tedarik zinciri gücü, tedarikçi seçimi, imalat süreçleri, sipariş yönetimi, lojistik, iletişim, veri analizi, yönetim sistemleri ve teslimat gibi temel bileşenlerin etkileşimine bağlıdır. Bu bileşenlerin etkin bir şekilde yönetilmesi, süreçlerin hızlı, verimli, maliyet etkin ve müşteri odaklı olmasını sağlar. İyi bir tedarik zinciri gücü, işletmelere rekabet avantajı kazandırarak kârlılığı artırır ve müşteri memnuniyetini en üst düzeye çıkarır.